Nierealistyczny optymizm – o błędach poznawczych w sytuacji zagrożenia

Optymizm jest kognitywnym stanem umysłu, który wpływa na nasze postrzeganie świata oraz sposób myślenia, koncentrując się na pozytywnych aspektach życia, nadziei na osiągnięcie korzystnych rezultatów i wierze w możliwość odniesienia sukcesu. Optymizm przynosi szereg korzyści, takich jak większa motywacja, lepsze zdrowie psychiczne i fizyczne oraz zdolność do radzenia sobie z trudnościami. Jednakże, kiedy optymizm przybiera nierealistyczną formę, może prowadzić do negatywnych skutków. Nierealistyczny optymizm odnosi się do sytuacji, gdy nasze oczekiwania są znacznie przesadzone lub nieodpowiednie w stosunku do realistycznej oceny sytuacji. W przypadku trudnych czasów, takich jak pandemia czy wojna, nierealistyczny optymizm może przejawiać się poprzez ignorowanie lub minimalizowanie istniejących zagrożeń, bagatelizowanie ryzyka lub niewłaściwe oszacowanie przyszłych rezultatów.
Jakie to niesie za sobą konsekwencje? O nierealistycznym optymizmie opowiedzą psychologowie społeczni: dr hab. Wojciech Kulesza oraz prof. Dariusz Doliński. Rozmowę poprowadzi dr Maksymilian Bielecki.

dr hab. Wojciech Kulesza – psycholog społeczny. W pracy naukowej zajmuje się zjawiskiem mimikry (czyli naśladownictwa zachowań, gestów i mowy ludzi), nierealistycznym optymizmem (wrażeniem, że ktoś jest mniej narażony na zagrożenie niż wszyscy inni wokół) oraz tzw. medycznym fake-newsem (uleganiem nieprawdziwym informacjom „medycznym”). Jest autorem m.in. książki pt.: Efekt kameleona. Psychologia naśladownictwa (2016), w której skupił się na analizie naśladownictwa i zysków oraz strat, jakie niesie to zjawisko. Publikuje w naukowych czasopismach zachodnich i krajowych. Wiele uwagi przywiązuje również do publikacji popularnonaukowych (których napisał kilkadziesiąt m.in. dla tygodnika „Polityka”, „Newsweeka” i „Gazety Wyborczej”). Stypendysta tygodnika „Polityka”. Był przewodniczącym i członkiem Zespołu Interdyscyplinarnego do spraw działalności upowszechniającej naukę powołanym przez Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego Barbarę Kudrycką. W latach 2012-2013 stypendysta w USA – Florida Atlantic University. Członek rady programowej Festiwalu Nauki. Na Uniwersytecie SWPS prowadzi zajęcia dyplomowe z zakresu psychologii społecznej i psychologii miłości. Jest kierownikiem Katedry Psychologii Społecznej oraz specjalizacji praktyczna psychologia społeczna.

rof. Dariusz Doliński – jeden z najbardziej cenionych psychologów społecznych w Polsce. Zajmuje się psychologią zachowań społecznych, psychologią emocji i motywacji. Analizuje techniki wpływu społecznego, mechanizmy ulegania wobec zewnętrznego nacisku i manipulacji społecznej. Interesuje się psychologicznymi aspektami marketingu i reklamy. Jest autorem licznych projektów naukowych, badań eksperymentalnych i teorii z zakresu psychologii społecznej, szczególnie zachowań konsumenckich, oraz weryfikacji technik efektywnego wpływania na innych. Redaktor naczelny „Polish Psychological Bulletin”. Publikuje w prestiżowych czasopismach: „Journal of Personality and Social Psychology”, „Personality and Social Psychology Bulletin”, „Journal of Experimental Social Psychology” oraz „European Journal of Social Psychology”. Autor i współautor około 200 publikacji, m.in. „Manipulacja” (2009) oraz „Techniques of social influence: The psychology of gaining compliance” (2016). Jest członkiem korespondentem Polskiej Akademii Nauk, członkiem Komitetu Psychologii PAN oraz prezesem Polskiego Stowarzyszenia Psychologii Społecznej. Na Uniwersytecie SWPS prowadzi zajęcia z zakresu psychologii społecznej i psychologii reklamy. Jest kierownikiem Centrum Badań nad Zachowaniami Społecznymi.

dr Maksymilian Bielecki – psycholog, neurokognitywista, adiunkt w Instytucie Psychologii Uniwersytetu SWPS. Jego zainteresowania badawcze to przede wszystkim psychologia poznawcza, a także metodologia, psychometria i statystyka. Współpracuje z wieloma instytucjami naukowymi, m.in. Warszawskim Uniwersytetem Medycznym, Instytutem Biologii Doświadczalnej im. M. Nenckiego oraz Centrum Nauki Kopernik. Jest jednym z założycieli Centrum Innowacji Społecznych HumanTech SWPS. W ramach prac centrum wykorzystuje wiedzę psychologiczną do tworzenia i ulepszania produktów, procesów i usług. Równolegle z działalnością naukową od kilkunastu lat zajmuje się projektami dla biznesu, jako lider projektów B+R, a także konsultant w zakresie statystyki i ekonomii behawioralnej.

Strefa Psyche Uniwersytetu SWPS to projekt popularyzujący wiedzę psychologiczną na najwyższym merytorycznym poziomie oraz odkrywający możliwości działania, jakie daje psychologia w różnych sferach życia zarówno prywatnego, jak i zawodowego. Projekt obejmuje działania online, których celem jest umożliwienie rozwoju każdemu, kto ma taką potrzebę lub ochotę, niezależnie od miejsca, w którym się znajduje. Więcej o projekcie: https://web.swps.pl/strefa-psyche

#optymizm #nieracjonalnyoptymizm #psychologiaspołeczna